Nhà xuất bản Văn Nghệ thành phố Hồ Chí Minh (gọi tắt là Nhà xuất bản Văn Nghệ), tiền thân là Nhà xuất bản Giải Phóng ra đời vào tháng 6 năm 1968 tại Hà Nội. Sau ngày 30/4/1975, Nhà xuất bản chuyển vào Sài Gòn lấy tên là Nhà xuất bản Văn học Giải Phóng. Tháng 12 năm 1977, theo đề nghị của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Văn hóa đã ra quyết định sáp nhập Nhà xuất bản Văn học Giải Phóng với một số bộ phận văn hóa khác của Thành phố thành lập Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 29 tháng 4 năm 1980, theo quyết định số 57/VHTT-QĐ của Bộ Văn hóa - Thông tin, bộ phận văn học nghệ thuật của Nhà xuất bản Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh (tức Nhà xuất bản Văn học Giải Phóng cũ) tách ra hoạt động độc lập và mang tên Nhà xuất bản Văn Nghệ thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó, Nhà xuất bản Tổng hợp gọi là Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh (gần đây lấy lại tên Nhà xuất Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh). Cơ quan chủ quản Nhà xuất bản Văn Nghệ là Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật thành phố Hồ Chí Minh.

Sau 30 năm hoạt động, ngày 26-3-2010, Bộ Thông tin Truyền thông ra quyết định số 396/GP-BTTTT thành lập Nhà xuất bản Văn hóa - Văn nghệ thành phố Hồ Chí Minh trên cơ sở hợp nhất Nhà xuất bản Văn hóa Sài Gòn và Nhà xuất bản Văn Nghệ thành phố Hồ Chí Minh. Với quyết định này, Nhà xuất bản Văn Nghệ thành phố Hồ Chí Minh đã chấm dứt thương hiệu "Văn Nghệ" sau 30 năm tồn tại.